Dù có những khó khăn nhất định, song hoàn toàn có thể lạc quan về tình hình thu hút đầu tư nước ngoài năm 2022, khi rất nhiều cam kết đầu tư các dự án quy mô lớn đã được các nhà đầu tư nước ngoài đưa ra.
Hơn 31 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam trong năm 2021, tăng 9,2% so với năm 2020. Con số này tuy chưa thể so với mức trên 38 tỷ USD mà Việt Nam đạt được trong năm 2019, song trong bối cảnh Covid-19, đây vẫn là một kết quả tích cực, cho thấy niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài đối với điểm đến Việt Nam.
Điểm nhấn chính trong thu hút đầu tư nước ngoài là cả vốn đầu tư đăng ký mới và điều chỉnh đều tăng so với năm 2020, riêng vốn điều chỉnh tăng tới 40,5%. Giá trị góp vốn, mua cổ phần tuy giảm mạnh ở những tháng đầu năm 2021, song đã tăng dần trong các tháng cuối năm nên cả năm nay, giá trị đầu tư thông qua hình thức này chỉ giảm 7,7% so với năm 2020.
Cùng với đà phục hồi của dòng vốn đầu tư toàn cầu, vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đã có bước phục hồi khá ấn tượng. Vốn đầu tư thông qua góp vốn, mua cổ phần trong tháng cuối năm đã tăng lên 6,9 tỷ USD, nhờ vào một loạt dự án quy mô lớn như Dự án Nhà máy Điện LNG Long An I và II (Singapore), tổng vốn đăng ký trên 3,1 tỷ USD; Dự án LG Display Hải Phòng (Hàn Quốc), điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 2,15 tỷ USD; Dự án Nhà máy Nhiệt điện Ô Môn II (Nhật Bản), tổng vốn đăng ký trên 1,31 tỷ USD…, vốn đầu tư đăng ký mới và tăng thêm vẫn duy trì đà tăng trưởng ấn tượng.
Ngay cả vốn giải ngân mặc dù cả năm 2021 chỉ đạt 19,74 tỷ USD, giảm 1,2% so với năm 2020, song xu hướng đang khá tích cực. Chính phủ và các cơ quan chức năng đã kịp thời vào cuộc, ban hành nhiều giải pháp, chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp cũng như các quy định, hướng dẫn thích ứng với tình hình mới đã giúp giải ngân được cải thiện nhanh chóng.
Ông Đỗ Nhất Hoàng- Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và đầu tư cho biết, trong bối cảnh đầu tư đang có khó khăn trên toàn cầu, nhưng vốn đăng ký tại Việt Nam tăng cho thấy xu thế của các nhà đầu tư đầu tư vào Việt Nam ngày càng tăng lên. Nếu tình hình kiểm soát dịch Covid-19 tốt, các nhà đầu tư sẽ quan tâm hơn nữa tới Việt Nam.
“Trong tỷ lệ các ngành nghề doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại Việt Nam, công nghiệp chế biến chế tạo chiếm tỷ trọng ngày càng cao. Trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo Việt Nam đang hướng tới là ngành có giá trị trị gia tăng cao, có tính lan tỏa cao để đưa các doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị và thu hút dòng đầu tư vào Việt Nam”, ông Hoàng cho biết.
Dù đà phục hồi của thu hút đầu tư nước ngoài ngày càng trở nên rõ nét, song để đánh giá một cách công bằng cũng phải thừa nhận rằng, tình hình đang còn rất khó khăn và khó đoán định. Năm 2021, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư nước ngoài, bởi Việt Nam là địa bàn quan trọng để thực hiện các hoạt động chế biến, chế tạo cung cấp cho thị trường ASEAN.
Ông Andrew Jeffries, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam cho rằng, dù sự sụt giảm này chủ yếu nằm ở nhóm dự án quy mô nhỏ dưới 5 triệu USD và dưới 1 triệu USD nhưng đó cũng là cơ hội để sàng lọc các dự án có quy mô nhỏ, song không thể phủ nhận tác động của Covid-19 tới dòng đầu tư nước ngoài là quá lớn. “Hiện mọi kỳ vọng đang được đặt vào năm 2022, dù dòng vốn đầu tư nước ngoài toàn cầu đang phục hồi tốt hơn dự kiến, song niềm tin của nhà đầu tư vào ngành và chuỗi giá trị toàn cầu vẫn còn lung lay”, ông Andrew Jeffries nhận định.
Một bằng chứng nữa cho thấy số lượng dự án mới trong các ngành thâm dụng vào chuỗi giá trị toàn cầu như điện tử, ô tô và hóa chất đều giảm. Hơn thế, sự cạnh tranh trong thu hút đầu tư nước ngoài giữa các quốc gia ngày càng gia tăng, trong khi hoạt động mua bán – sáp nhập toàn cầu đang giảm sút. Đây là những yếu tố được cho là sẽ ảnh hưởng tới thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong năm 2022.
Tuy vậy, một số chuyên gia cho rằng, vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam dự báo sẽ bứt phá trong năm 2022, khi các quốc gia đang dần mở cửa nền kinh tế, thích ứng với điều kiện bình thường mới. Việt Nam vẫn có những lợi thế cạnh tranh về chi phí nhân công, hạ tầng và đặc biệt là hàng loạt Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đã được ký kết.
Dù có những khó khăn nhất định, song hoàn toàn có thể lạc quan về tình hình thu hút đầu tư nước ngoài năm 2022, khi rất nhiều cam kết đầu tư các dự án quy mô lớn đã được các nhà đầu tư nước ngoài đưa ra./.